پژوهش ها چنین القا می كند كه بیشتر محتمل است این گونه “تاثیرهای وارونه” متناقض هنگامی رخ دهد كه ظرفیت مهار شناختی ما كاهش یافته باشد – مانند زمان هایی كه ما دچار فشارهای عصبی، حواس پرت، و یا شدیدا با كارهای دیگر مشغول هستیم.

بنابراین، عجیب نیست كه بدترین اشتباه های خجالت آور ما بعد از یك روز طولانی از انجام كارهای گوناگون – سر و كله زدن با یك همكار پر دردسر، با فرزند پر سروصدا، و یا پس از گیر كردن در ترافیك سنگین رخ می دهد.  فاصله زمانی زیاد میان دو وعده غذایی هم می تواند مشكل ساز باشد.  شكر (گلوكز) خون سوخت لازم برای كنش های عصبی را فراهم می كند.  اگر قند خون خیلی پایین بیاید، شما ممكن است انرژی لازم را نداشته باشید كه بتوانید جلوی زبان خود را بگیرید.

چگونه است كه بیشترین تلاش های ما برای آن كه به چیزی فكر نكنیم یا بر زبان نیاوریم می تواند به آن منتهی شود كه به همان چیز فكر كنیم و یا همان چیز را بگوییم؟  این پرسش كلیدی پژوهشی از سال 1987 – كه دانیل واگنر، در حال حاضر استاد روان شناسی در هاروارد، و همكارانش از شركت كنندگان در مطالعه اكنون-كلاسیك خود “خرس سفید” خواستند تا پندارهای خود را توصیف كنند – همواره مطرح بوده است.

آنهایی كه از آنان خواسته شده بود تا در مورد خرس سفید فكر نكنند ابتدا افكار كمتری مرتبط با خرس سفید را در مقایسه با آنان كه از آنها خواسته شده بود در باره خرس سفید فكر كنند گزارش كردند.  اما، این وضعیت سپس با تاثیر وارونه دنبال شد كه در آن شمار پندارهای مرتبط با خرس در میان گروه “فكر نكن” به میزان قابل توجهی بیشتر بود.

آرتور اش
قهرمان افسانه ای تنیس
هنگامی که تحت عمل جراحی قلب قرار گرفت، با تزریق خون آلوده، به بیماری ایدز مبتلا شد.
طرفداران آرتور از سر تا سر جهان نامه هایی محبت آمیز برایش فرستادند.

یکی از دوستداران وی در نامه خویش نوشته بود: "چرا خدا تو را برای ابتلا به چنین بیماری خطرناکی انتخاب کرده؟"
آرتور اش، در پاسخ این نامه چنین نوشت:...

چرا زوج های جوان بعد از گذشت مدّتی از آغاز زندگی دیگر آن شور و شوق دوران نامزدی را ندارند و مانند سابق از همسرشان لذت نمی برند؟ و به قول خیلی ها : چرا زندگی فقط ۶ ماه اوّلش زیباست ؟...!

پاسخ
مطلبی که باید مدّ نظر قرار گیرد این است که در آغاز آشنایی ها هر دو نفر از طرف مقابل تنها یک ظاهر و یا باطن کلّی می بینند و به جزئیات آن توجهی ندارند که این امر به علّت کمی مدّت آشنایی کاملاً طبیعی است، ولی بعد از گذشت مدّتی از آغاز زندگی کم کم به جزئیات درونی و ظاهری یکدیگر پی برده و آن جزئیات را به تنهایی مورد بررسی قرار می دهند، غافل از اینکه این جزئیات که برخی بد و برخی خوب هستند در کنار یک دیگر آن کلّیتی را می سازند که در اوایل با چه عشقی به آن دوستت دارم می گفتند.

مشکل اصلی در اینجاست که اگر با دید جامعی به طرف مقابل نگاه کنند خواهند دید که کاستی های او در کنار خوبی هایش چه زیباست و بالا تر از آن در کنار خوبی های خودشان... اگر همیشه به یکدیگر کلی نگاه کنیم و در جزئیات وجودی هم توقف نکنیم، زندگی همیشه همان شیرینی اوّل خود را خواهد داشت، چه بسا با این دید کلی، هر روز ابعاد تازه ای از وجود هم خواهند شناخت که به علاقه یشان بیشتر دامن خواهد زد.